Een drukke bijzonder gewone week in Kolkata

Het zou voor mij de eerste keer in India worden. Ik wist daarom van tevoren ook nog niet zo goed wat me te wachten stond. Ik was nog niet verder gekomen dan een google search naar de culturele gebruiken en het bekijken van de oude fotoboeken van Sjannie. Maar dit geeft je lang niet het volledige beeld.

Een echt goed beeld kreeg ik pas toen ik samen met Lilian en Sjannie arriveerden op het vliegveld van Kolkata. Het was een behoorlijk contrast met de eerdere vliegvelden die ik had gezien. Het was een nogal grauw grijze bedoeling. Dat beeld werd mooi versterkt door de grauwe ochtend schemering – het was net 07:00 uur – en vooral niet te vergeten: door de enorme smog die buiten in de lucht hing. Het is pas op dat moment dat je beseft hoe schoon de lucht in Nederland is.

We werden keurig netjes opgehaald door Joy, een chauffeur van Calcutta Rescue. Hij was duidelijk nog een beetje slaperig, maar het was dan ook vroeg. Toch had hij een hartelijke glimlach. Iets wat eigenlijk alle Indiërs hebben. Hij bracht ons met de auto van het vliegveld naar ons hotel. Onderweg mocht ik mijn ogen uitkijken. De chaos in India bracht nogal een schok teweeg. Zeker op een puur Hollandse jongen die de Belgische ongestructureerde wegen en planologische chaos aanziet voor derde wereld problemen. 

Structuur

In India doet men niet aan structuur. Ik kwam er na een week achter dat dat in de cultuur zit en dat dit ook zo zijn charmes heeft, maar nu kon ik alleen met verbijstering toekijken. Onderweg kon ik mijn ogen niet geloven toen ik de wirwar aan gebouwen, billboards en elektriciteitskabels zag. Het was een behoorlijke chaos, maar het werkte. Dus dan hoeft die chaos ook niet te worden opgelost, aldus de Indiërs.

Daarnaast was het verkeer mij ook een groot mysterie. Rijstroken bestaan er niet, inhalen mag aan alle kanten en regels lijken er eigenlijk niet te bestaan. Uiteindelijk heb ik er echter drie kunnen ontdekken. Deze regels zijn als volgt: 1. Stoppen voor rood en rijden bij groen, 2. rij over het algemeen zoveel mogelijk aan de linkerkant - maar dat is lang niet altijd nodig – en 3. toeter verder zoveel en zo hard mogelijk. Zeker als je andere uit elkaar vallende auto’s, aftandse bussen, gele jaren ’50 taxi’s en kleurrijke vrachtwagens en andere vindingrijke voertuigen inhaalt.

Die laatste regel staat ook overal aangegeven. Op iedere bus of vrachtwagen staat wel een tekstje: ‘Blow Horn’ met daaronder het toepasselijke tekstje ‘Save drive, save live’. Het is een ongeorganiseerde bende, althans dat lijkt zo. Want ondanks al die chaos kom je uiteindelijk wel ongedeerd op je bestemming aan. Hoewel je dat onderweg vaak niet durft te verwachten. Zeker niet als je opeens tegen het verkeer inrijdt of je taxichauffeur opeens in de stromende regen één van zijn ruitenwissers verliest.

We waren aangekomen bij ons hotel voor de week: The Galaxy hotel. Hier bleven we maar twee nachten, want het hotel was toch niet helemaal naar wensen (een kamer naast luidruchtige Indiërs, bouwwerkzaamheden en slaaprust bleken toch geen goede combinatie).

Die ochtend was het nog vroeg dus we konden nog niet de kamers op. We konden daarom ook nog niet slapen, dus de eerste dag zou een lange dag worden. 

Streetlife

Het was daarom tijd om de schok van de gemiddelde straat van Kolkata te ervaren. Mensen die op straat slapen, zitten en leven. Auto’s en motoren die de weg blokkeren en toeteren alsof hun leven ervan afhangt. Een straatplaveisel waar soms meer gaten dan stoeptegels in zitten. Mensen die buiten op straat een volledig restaurant onderhouden en je in grote pannen de kruidige keuken van India laten ruiken. De penetrante geur van pis, want we liepen door piss alley. Straathonden die overal ronddolen en midden op het voetpad slapen. En zo af en toe een rat die tussen het vuilnis van de straat doorkruipt.

Aan het begin van de dag vroeg ik me nog wel even af hoe ik het hier een week zou gaan uithouden. Hoe je hier zou kunnen wonen was voor mij al helemaal een groot raadsel.

In Kolkata moet je een beetje een ego hebben om te blijven bestaan. Je mag ook een beetje liegen en bedriegen. Maar tegelijkertijd hebben de mensen een grote lol met elkaar. Als we hier een onderzoek naar het geluk zouden uitvoeren dan denk ik dat menig Indiër twee keer zo hoog scoort als de gemiddelde Nederlander.

Dat betekent niet dat het altijd maar goed gaat met deze mensen. De glimlach is verraderlijk en zegt verder niets over de omstandigheden. Mensen in sloppenwijken glimlachen, net als patiënten in klinieken en kinderen in troosteloze velden vol muren van grauwe bakstenen.

Het is daarom bemoedigend om te zien hoe Calcutta Rescue hulp biedt aan de kansarmen. De spreuk van de organisatie: ‘Creating opportunities, transforming lives’ is wat mij betreft een terechte uitspraak en wordt versterkt door de visie van de CEO Jaydeep. Calcutta Rescue biedt kansen aan kinderen, zieken en mensen in slechte omstandigheden. De mensen die deze kansen aangrijpen kunnen hun leven en de levens van hun naasten verbeteren en die kansen worden volgens mij maar al te graag gegrepen.

Kansen

Die kansen worden ook in veelvoud aangeboden. Naast een bijzondere week, was het voor ons ook vooral een bijzonder drukke week. We bezochten, scholen (oude en nieuwe), les- en trainingsprogramma’s. We bezochten klinieken, zowel binnen als buiten op straat, middenin in de sloppenwijken en letterlijk aan de rand van een drukke weg, waar auto’s en motoren zonder omkijken overheen scheuren. We bezochten projecten waar nieuwe voorzieningen zijn aangelegd, waarbij zelfs huisvesting en werkgelegenheid onderdeel van het takenpakket zijn geworden. In een week tijd hadden we een hoop gezien. 

Glimlach

Hoe groot was dat contrast met het einde van de week. Ik keek mijn ogen nog steeds uit en lopen voelde nog steeds als het afleggen van een parcours. Maar het voelde al wel vertrouwd. Dat gold ook voor de mensen en de cultuur. Deze zijn zo kleurrijk, moedig en gelukkig, alleen al dat deel is de moeite waard om te ontdekken. Er heerst duidelijk een vechtersmentaliteit in Kolkata. Mensen vechten op straat voor hun bestaan, maar de meeste doen dat wel met een vriendelijke welgemeende glimlach (zo voelt dat in ieder geval).